ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР АКАДЕМИЯСЫ
Мектепке дейінгі білім беру саласына арналған оқу әдебиеті авторларына
«Мектепке дейінгі білім беруге арналған оқу-әдістемелік кешендер дайындау теориясы және авторлардың кәсіби құзыретін жетілдіру»
оқыту курсының
БАҒДАРЛАМАСЫ (ЖОБА)
Тыңдаушылар санаты: Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарына арналған оқу әдебиеті авторлары
Барлық сағат саны: 72 сағ.
Нәтижесі: курсты аяқтағаны туралы сертификат.
Түсіндірме
Курстың оқыту мақсаты – оқулықтану ғылымының әдіснамалық негіздерімен және мектепке дейінгі білім беруге арналған оқу-әдістемелік кешендерін (ОӘК) әзірлеу теориясымен танысу, авторлардың оқулық құрастырудағы практикалық дағдыларын жетілдіру.
Міндеттері:
1) Танысады:
2) ОӘК-нің дидактикалық аппаратына қойылатын талаптарды меңгереді;
3) ОӘК-нің дидактикалық қызметіне қойылатын талаптарды меңгереді;
4) ОӘК құрастырудағы практикалық дағдыларды жетілдіру.
Оқыту нәтижелері
Түсінік қалыптасады |
- оқулықтану ғылымы жөнінде; - оқулықтарды әзірлеу саласындағы әлемдік тәжірибе туралы - оқулық жасау тарихы жөнінде; - оқулық сапасын бағалау критерийлері жүйесі жөнінде |
Біледі |
- оқулыққа қойылатын талаптарды анықтайтын нормативті құжаттарды - оқулық жасаудың теориясын |
Сипаттай алады |
- оқулықтың дидактикалық аппаратын; - оқулықтың дидактикалық қызметін |
Талдау жасай алады |
- оқулық құрылымына; - оқулық мазмұнына; - меңгеру аппаратын ұйымдастырылуына; - қабылдау аппаратына; - бағдарлау аппаратына; - иллюстративті материалдарға; - оқулықтың электронды қосымшасына; - оқулықтың рәсімделуіне; - оқулық функцияларына: үйлестіруші, жүйелеуші, ақпараттық, мотивациялық, дамытушы, тасымалдаушы, құндылық-бағдарлы және тәрбиелік, өздігінен білім алу және навигациялық, кіріктіруші, бақылау-түзетуші |
Дағдысын меңгереді |
- оқулық мазмұнының сапасы мен тұжырымдамасын бағалау; - оқулықты құрастыру |
Курс мазмұны
№ |
Тақырыптары |
Көлемі сағатпен |
|
Дәріс/сағ. |
практика/ сағ. |
||
|
Модуль 1. Оқулықтану – білім берудің сапасын көтеру тенденциялары, әлемдік тәжірибе |
||
1 |
Білім берудің заманауи парадигмалары. Қазақстандағы мектепке дейінгі білім беру саласы |
2 |
|
2 |
Оқулықтану оқулық құрастыру ғылымы ретінде |
2 |
|
3 |
Оқулықтану және әлемдік тәжірибе |
1 |
|
4 |
Отандық оқулықтану ғылымының тарихы |
2 |
|
5 |
Оқулық құрастыру теориясы |
4 |
|
6 |
Оқулықтың авторы және білім сапасы |
2 |
|
|
|
13 |
|
|
Модуль 2. Мектепке дейінгі жаңартылған білім беру мазмұнының рөлі мен маңыздылығы |
||
7 |
ХХІ ғасыр дағдыларын қалыптастыру, дамыта оқыту талаптары аспектісінде мектепке дейінгі білім берудің жаңартылған мазмұны |
3 |
|
8 |
Жаңартылған білім беру мазмұнын ескере отырып және жас кезеңіне сәйкес мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту нысандары мен әдістеріне қойылатын талаптар |
4 |
|
9 |
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты, үлгілік оқу жоспары және жас кезеңіне сәйкес үлгілік оқу бағдарламасының мазмұнына сәйкес мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеудегі заманауи амалдар |
2 |
|
|
|
9 |
|
|
Модуль 3. Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарына арналған оқу әдебиетінің сапасын көтерудің ғылыми-практикалық негіздері |
||
10 |
Заманауи оқулық, ОӘК: миссиясы және қызметі |
4 |
|
11 |
ОӘК сапасын бағалау критерийлері жүйесі |
2 |
2 |
12 |
ОӘК дидактикалық аппараты |
2 |
10 |
13 |
ОӘК дидактикалық функциялары |
2 |
10 |
14 |
Заманауи ОӘК-нің оқу мазмұнын жобалау |
|
6 |
15 |
Заманауи ОӘК-нің әдістемелік аппаратын құрастыру |
|
6 |
16 |
Пәндік-дамытушылық ортаны ескере отырып, ОӘК ерекшеліктері |
|
2 |
17 |
Пән бойынша ОӘК бөліктері арасындағы сабақтастық |
|
2 |
18 |
Шығармашылық тапсырманы дайындау |
|
2 |
|
|
10 |
40 |
|
32 |
40 |
|
Барлығы 72 |
Мектепке дейінгі білім беру саласына арналған оқу әдебиеті авторларына
«Мектепке дейінгі білім беруге арналған оқу-әдістемелік кешендер дайындау теориясы және авторлардың кәсіби құзыретін жетілдіру»
оқыту курсының
оқу-тақырыптық жоспары
№ |
Тақырыбы |
Мазмұны |
Дәріс / сағ |
Практ. / сағ |
|
Модуль 1. Оқулықтану – білім берудің сапасын көтеру тенденциялары, әлемдік тәжірибе |
13 |
||
1 |
Білім берудің заманауи парадигмалары. Қазақстандағы мектепке дейінгі білім беру саласы |
ХХІ ғасырда қалай және нені үйрету керек? Адамгершілік педагогика. Оқытудың тұлғалық-бағдарлы технологиялары. Мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеуде 4К үлгісі. |
2 |
|
2 |
Оқулықтану оқулық құрастыру ғылымы ретінде |
Оқулықтануға кіріспе. Ғылым әдіснамасы, негізгі ғылыми категориялары |
2 |
|
3 |
Оқулықтану және әлемдік тәжірибе |
Оқулық саласындағы шетелдік және отандық ғалымдардың тәжірибесін салыстырмалы талдау |
1 |
|
4 |
Отандық оқулықтану ғылымының тарихы |
Отандық оқулықтану ғылымына тарихи шолу. Қазақ ағартушы ғалымдары, олардың ғылыми және педагогикалық идеялары. Қазақстандық оқулықтар. |
2 |
|
5 |
Оқулық жасау және құрастыру теориясы |
Оқулықтың құрылымы мен мазмұнына теориялық көзқарас. Ғалымдар оқу әдебиетінің қызметтері туралы. Оқулықты құрастыруда педагогика принциптерін ескеру |
4 |
|
6 |
Оқулықтың авторы және білім сапасы |
Оқулық авторының тұлға құрылымы, оның білім сапасын көтеру жүйесіндегі рөлі. Автордың кәсіби дағдыларын жетілдіру |
2 |
|
|
Модуль 2. Мектепке дейінгі жаңартылған білім беру мазмұнының рөлі мен маңыздылығы |
9 |
|
|
7 |
ХХІ ғасыр дағдыларын қалыптастыру, дамыта оқыту талаптары аспектісінде мектепке дейінгі білім берудің жаңартылған мазмұны. |
Жаңартылған білім беру мазмұнын іріктеудің қағидаттары мен критерийлері. Білім алушыларда ХХІ ғасыр дағдыларын қалыптастыру. Мектепке дейінгі ұйымдары тәрбиеленушілерінің функционалдық сауаттылығын қалыптастыру. |
3 |
|
8 |
Жаңартылған білім беру мазмұнын ескере отырып және жас кезеңіне сәйкес мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту нысандары мен әдістеріне қойылатын талаптар |
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудағы 4К моделі. Мектепке дейінгі ұйымда оқу қызметін ұйымдастырудың ерекшеліктері. Пәндік-дамытушылық ортаны ұйымдастыру. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту индикаторлары. Мектепке дейінгі жаста иллюстрациялардың рөлі. Мектепке дейінгі ұйымдар тәрбиеленушілерінің физиологиялық, әлеуметтік, эмоционалдық, зияткерлік қабілеттерін дамыту жолдары. |
4 |
|
9 |
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты, үлгілік оқу жоспары және жас кезеңіне сәйкес үлгілік оқу бағдарламасының мазмұнына сәйкес мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеудегі заманауи амалдар |
Мектепке дейінгі білім беру мазмұнын реттейтін нормативтік-құқықтық құжаттар. Жас кезеңін ескере отырып, мемлекеттік стандарт және типтік оқу бағдарламасының мазмұны. Мектепке дейінгі білім беру құрылымы. Жас кезеңділігі. |
2 |
|
|
Модуль 3. Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарына арналған оқу әдебиетінің сапасын көтерудің ғылыми-практикалық негіздері |
10 |
42 |
|
10 |
Заманауи ЖОО оқулығы: миссиясы және қызметі. |
МДҰ үшін заманауи ОӘК-ге қойылатын педагогикалық, психологиялық, санитарлық-гигиеналық, эргономикалық талаптар. Оқулыққа, ОӘК-ге қойылатын талаптарды анықтайтын нормативті құжаттар |
4 |
|
11 |
ОӘҚ сапасын бағалау критерийлері жүйесі |
ОӘК ғылыми-педагогикалық сараптамасы: дидактикалық аппаратына ғылыми-педагогикалық сараптама, дидактикалық функцияларының жүзеге асырылуына ғылыми-педагогикалық сараптама |
2 |
2 |
12 |
ОӘК дидактикалық аппараты
|
Дидактикалық аппарат |
2 |
|
Оқулықтың мемлекеттік стандарт, типтік оқу жоспары, типтік оқу бағдарламасы талаптарына сәйкестігі |
|
1 |
||
Оқулық құрылымы |
|
1 |
||
Оқулық мазмұны |
|
2 |
||
Меңгеру аппаратын ұйымдастыру |
|
2 |
||
Оқулықтың қабылдау аппараты және бағдарлау аппараты
|
|
2 |
||
Оқулық эргономикасы, иллюстративті материалдардың рөлі |
|
1 |
||
Электрондық қосымша |
|
1 |
||
13 |
Оқулықтың/оқу құралының дидактикалық функциялары
|
Дидактикалық функциялар |
2 |
|
ОӘК-нің үйлестіруші, жүйелеуші және ақпараттық функциялары |
|
2 |
||
ОӘК-нің мотивациялық, дамытушы, тасымалдаушы функциялары |
|
2 |
||
ОӘК-нің құндылық-бағдарлы және тәрбиелік, өздігінен білім алу және навигациялық, кіріктіруші функциялары |
|
2 |
||
Бақылау-түзетуші функция. |
|
4 |
||
14 |
Заманауи ОӘК-нің оқу мазмұнын жобалау
|
Үлгілік оқу бағдарламасына, дидактика, психология және мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту әдістемесінің ережелеріне сәйкес баяндалған ОӘК-нің мәтіндік және мәтіндік емес бөліктері. ОӘК-нің ақпараттық, мотивациялық, дамытушы, тасымалдаушы, құндылық-бағдарлы және тәрбиелік, кіріктіруші функцияларын жүзеге асыру |
|
6 |
15 |
Заманауи ОӘК-нің әдістемелік аппаратын құрастыру |
Оқу сұрақтарын, тапсырмаларын және жаттығуларын, олардың дәлдігі мен түсініктілігін әдістемелік тұрғыда сауатты түрде беру. ОӘК-нің тапсырмалар жүйесін құрастыру. Оқулықтың мотивациялық, |
|
6 |
16 |
Пәндік-дамытушылық ортаны ескере отырып, ОӘК ерекшеліктері |
ОӘК ерекшеліктері, олардың құрылымы мен мазмұны |
|
2 |
17 |
Пән бойынша ОӘК бөліктері арасындағы сабақтастық |
ОӘК әзірлеу кезінде авторлар жіберетін типтік қателер |
|
2 |
18 |
Шығармашылық тапсырманы дайындау |
Кеңес беру, тәжірибе алмасу, жұмысты өзара бағалау |
|
2 |
|
|
Барлығы |
32 |
40 |
АКАДЕМИЯ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ НАУК
ПРОГРАММА (ПРОЕКТ)
обучения авторов УМК для дошкольных организаций образования
«Методология разработки учебно-методических комплексов для дошкольных организаций образования и совершенствование профессиональных навыков авторов»
Категория слушателей: авторы учебной литературы для ДОО
Всего часов обучения: 72 ч.
Результат на выходе: сертификат о прохождении курсов.
Пояснительная записка
Цель курса – ознакомление с методологией науки учебниковедение и теорией разработки УМК для дошкольных организаций образования, совершенствование практических навыков авторов в области разработки учебной литературы.
Задачи:
1) Ознакомиться
2) Изучить требования к дидактическому аппарату УМК;
3) Изучить требования к дидактическим функциям УМК;
4) Совершенствовать практические навыки разработки УМК.
Результаты обучения:
По итогам обучения слушатели должны: |
|
иметь представление |
- о науке учебниковедение - о мировом опыте в области разработки учебников - об истории создания учебников - о системе критериев оценивания качества учебника |
знать |
- нормативные документы, предъявляющие требования к УМК дошкольного образования - теорию проектирования и разработки учебника, УМК |
уметь характеризовать |
- дидактический аппарат УМК - дидактические функции УМК |
уметь анализировать |
- структуру УМК - содержание УМК - аппарат организации усвоения - аппарат восприятия - аппарат ориентирования - иллюстративный материал - электронное приложение УМК - оформление учебника - функции учебника: координирующая, систематизирующая, информативная, мотивационная, развивающая, трансформационная, ценностно-ориентационная и воспитательная, самообразования и навигации, интегрирующая, контрольно-корректирующая |
приобрести навыки |
- оценивания концепции и качества содержания УМК - разработки УМК |
Содержание курса
№ |
Наименование блоков, тем |
Лекция/ час |
Практ.зан./ час |
|
Модуль 1. Учебниковедение – тенденции повышения качества образования, мировой опыт |
||
1 |
Современные парадигмы развития образования. Дошкольное обучение и воспитание в РК. |
2 |
|
2 |
Учебниковедение как наука о создании учебников |
2 |
|
3 |
Учебниковедение и мировой опыт |
1 |
|
4 |
История отечественного учебниковедения |
2 |
|
5 |
Теория создания и разработки учебника |
4 |
|
6 |
Автор учебника и качество образования |
2 |
|
|
|
13 |
|
|
Модуль 2. Роль и значимость дошкольного обновленного содержания образования |
||
7 |
Обновленное содержание дошкольного образования в аспекте требований развивающего обучения, формирования навыков ХХІ века. |
3 |
|
8 |
Требования к формам и методам дошкольного воспитания и обучения с учетом обновленного содержания образования и согласно возрастной периодизации |
4 |
|
9 |
Современные подходы в дошкольном обучении и воспитании в соответствии с содержанием ГОСДВО, типового учебного плана и типовой учебной программы согласно возрастной периодизации |
2 |
|
|
|
9 |
|
|
Модуль 3. Научно-практические основы повышения качества учебной литературы для ДОО |
||
10 |
Современный учебник, УМК: миссия и предназначение. |
4 |
|
11 |
Система критериев оценивания качества УМК для ДОО |
2 |
2 |
12 |
Дидактический аппарат УМК |
2 |
10 |
13 |
Дидактические функции УМК |
2 |
10 |
14 |
Проектирование учебного содержания современного УМК для ДОО |
|
6 |
15 |
Конструирование методического аппарата современного УМК |
|
6 |
16 |
Особенности УМК с учетом предметно-развивающей среды |
|
2 |
17 |
Преемственность между частями УМК по предмету |
|
2 |
18 |
Разработка творческого задания |
|
2 |
|
|
10 |
40 |
Итого |
32 |
40 |
|
Всего 72 |
Учебно-тематический план
курса обучения авторов УМК для ДОО
«Методология разработки учебно-методических комплексов для дошкольных организаций образования и совершенствование профессиональных навыков авторов»
№ |
Тема |
Содержание |
Лекция/час |
Практ.з./час |
|
Модуль 1. Учебниковедение – тенденции повышения качества образования, мировой опыт |
13 |
|
|
1 |
Современные парадигмы развития образования. Дошкольное обучение и воспитание в РК. |
Чему и как обучать детей в ХХІ веке? Гуманная педагогика. Личностно-ориентированные технологии обучения. Модель 4К в дошкольном воспитании и обучении. |
2 |
|
2 |
Учебниковедение как наука о создании учебников |
Введение в учебниковедение. Методология науки, основные научные категории учебниковедения |
2 |
|
3 |
Учебниковедение и мировой опыт |
Сравнительный анализ опыта зарубежных и отечественных ученых в области учебниковедения |
1 |
|
4 |
История отечественного учебниковедения |
Исторический обзор отечественного учебниковедения. Казахские ученые-просветители, их научные и педагогические идеи. Казахстанские учебники. |
2 |
|
5 |
Теория создания и разработки учебника |
Теоретические воззрения на структуру и содержание учебника. Ученые о функциях учебной литературы. Учет принципов педагогики при разработке учебника |
4 |
|
6 |
Автор учебника и качество образования |
Структура личности автора учебника, его роль в системе повышения качества образования. Совершенствование профессиональных навыков автора |
2 |
|
|
Модуль 2. Роль и значимость дошкольного обновленного содержания образования |
9 |
|
|
7 |
Обновленное содержание дошкольного образования в аспекте требований развивающего обучения, формирования навыков ХХІ века. |
Принципы и критерии отбора обновленного содержания образования. Формирование у обучающихся навыков ХХІ века. Формирование функциональной грамотности воспитанников дошкольных организаций. |
3 |
|
8 |
Требования к формам и методам дошкольного воспитания и обучения с учетом обновленного содержания образования и согласно возрастной периодизации
|
Модель 4К в дошкольном воспитании и обучении. Особенности организации учебной деятельности в дошкольной организации. Организация предметно-развивающей среды. Индикаторы дошкольного воспитания и обучения. Роль иллюстраций в дошкольном возрасте. Пути развития физиологических, социальных, эмоциональных, интеллектуальных способностей воспитанников ДОО. |
4 |
|
9 |
Современные подходы в дошкольном обучении и воспитании в соответствии с содержанием ГОСДВО, типового учебного плана и типовой учебной программы согласно возрастной периодизации |
Нормативно-правовые документы, регламентирующие содержание дошкольного образования. Содержание ГОСДВО и типовой учебной программы с учетом возрастной периодизации. Структура дошкольного образования. Возрастная периодизация. |
2 |
|
|
Модуль 3. Научно-практические основы повышения качества учебной литературы |
10 |
42 |
|
10 |
Современный учебник, УМК: миссия и предназначение. |
Педагогические, психологические, санитарно-гигиенические, эргономические требования к современному УМК для ДОО. Нормативные документы, предъявляющие требования к учебникам, УМК |
4 |
|
11 |
Система критериев оценивания качества УМК для ДОО |
Научно-педагогическая экспертиза УМК: научно-педагогическая экспертиза дидактического аппарата, научно-педагогическая экспертиза реализации дидактических функций УМК |
2 |
2 |
12 |
Дидактический аппарат УМК |
Дидактический аппарат |
2 |
|
Соответствие учебника требованиям ГОСДВО, Типового учебного плана и Типовой учебной программы |
|
1 |
||
Структура УМК |
|
1 |
||
Содержание УМК |
|
2 |
||
Аппарат организации усвоения |
|
2 |
||
Аппарат восприятия и аппарат ориентирования в УМК |
|
2 |
||
Эргономика УМК, роль иллюстративного материала |
|
1 |
||
Электронное приложение УМК |
|
1 |
||
13 |
Дидактические функции УМК |
Дидактические функции |
2 |
|
Координирующая, систематизирующая, информативная функции УМК |
|
2 |
||
Мотивационная, развивающая, трансформационная функции УМК |
|
2 |
||
Ценностно-ориентационная и воспитательная, самообразования и навигации, интегрирующая функции УМК |
|
2 |
||
Контрольно-корректирующая функция УМК |
|
4 |
||
14 |
Проектирование учебного содержания современного УМК для ДДО |
Текстовые и внетекстовые части УМК, изложенные в соответствии с типовой учебной программой, положениями дидактики, психологии и методики дошкольного воспитания и обучения. Реализация информативной, мотивационной, развивающей, трансформационной, ценностно-ориентационной и воспитательной, интегрирующей функций УМК |
|
6 |
15 |
Конструирование методического аппарата современного УМК |
Методически грамотное представление учебных вопросов, задач, заданий, их точность и понятность. Разработка системы заданий УМК. Разработка заданий на формирование функциональной грамотности. Реализация мотивационной, развивающей, самообразования и навигации, контрольно-корректирующей функций УМК. |
|
6 |
16 |
Особенности УМК с учетом предметно-развивающей среды |
Особенности УМК, их структура и содержание |
|
2 |
17 |
Преемственность между частями УМК по предмету |
Типичные ошибки, допускаемые авторами при разработке УМК |
|
2 |
18 |
Разработка творческого задания |
Консультация, обмен опытом, взаимооценивание работ |
|
2 |
19 |
|
Всего |
32 |
40 |